Twórczy Rodzic-Twórcze Dziecko
„Jeśli umiecie diagnozować radość dziecka i jej natężenie, musicie dostrzec, że najwyższą jest radość pokonanej trudności, osiągniętego celu, odkrytej tajemnicy. Radość triumfu i szczęście samodzielności , opanowania, władania."
(JANUSZ KORCZAK)
Dziecku w odkrywaniu świata, najbliższego otoczenia pomaga najpierw rodzic, a później nauczyciel w przedszkolu.
Co to znaczy twórczo rozwijający się rodzic:
- To rozwijać się aktywnie poprzez poszukiwanie ważnych doświadczeń, a nie tylko bierne ich przyswajanie.
- To bawić się w mądre zabawy, które są dostosowane do możliwości dziecka.
- To czerpać radość z każdej podejmowanej aktywności.
- To często się uśmiechać i śmiać.
- To w pełni odkrywać i wykorzystywać potencjalne możliwości dziecka.
- Według Davida Levis' a - autora książki „Jak wychować zdolne dziecko” - „...dziecko rodzi się wszechstronnie uzdolnione, z pełną możliwością rozwoju we wszystkich kierunkach, potencjalną wybitna inteligencją i zadatkami na rozwijanie twórczości, oraz dużym talentem społecznym. Trzeba stworzyć mu możliwości ich maksymalnego rozwoju”. Dziecko żyjąc w swoim środowisku, chce radośnie w nim uczestniczyć. Otwiera się ku światu, pragnie zaspokoić swoją ciekawość; stuka, puka, wącha, dotyka, sprawdza .
Od najmłodszych lat ma swój udział w tym kim się staje i kim będzie .
Jak zachowuje się twórcze dziecko:
- Chętnie eksperymentuje z przedmiotami , dokładnie bada ich możliwości.
- Łatwo wzbudzić w nim zainteresowanie nowymi zabawami i aktywnościami
- Jest odważne lubi eksperymentować
- Silnie angażuje się w zabawę- zabawa potrafi go całkowicie pochłonąć
- Lubi wymyślać : nowe melodie, nowe słowa, nowe zabawy, nowe ruchy, itd.
- Jest ciekawe świata, zadaje dużo pytań
- Jest pogodne, żartobliwe, szuka zabawnych sytuacji w otoczeniu.
- Lubi ruch.
- Chętnie fantazjuje, ma bogatą wyobraźnię.
- Jest otwarte i wrażliwe na otoczenie.
Wiemy że dzieci są twórcze z samej swej natury , a postawa twórcza jest wśród dzieci powszechna. To od nas zależy m. in. , czy stworzymy dziecku różnorodne sytuacje, które dadzą mu możliwość podejmowania różnorodnych form działania .Podstawową formą naszej w przedszkolu pracy jest; ciekawa zabawa, nastawiona na twórczą aktywność dziecka. Jest to zabawa, która w sposób dostosowany do wieku dziecka, ma na celu - wyrabianie określonych nawyków w myśleniu i działaniu. Chcemy aby dzieci nie bały się myśleć i działać twórczo, aby miały wiele pomysłów, które potem będą umiały zrealizować wśród rówieśników. Oczywiście zawsze pamiętamy o potrzebach i możliwościach dziecka w określonym wieku, dbając by zajęcia były ; jednocześnie aktywizujące, atrakcyjne i wyprzedzające "o krok" umiejętności dziecka w danym obszarze. Dziecko w sposób naturalny jest twórcą , wynika to z jego psychicznych potrzeb .
Metody stymulowania aktywności twórczej dziecka polegają na podążaniu za nim, przy jednoczesnym delikatnym kierowaniu i ukazywaniu mu ciekawych treści. Oczywiście tą drogą nie tworzymy człowieka, ale pozwalamy dziecku na twórcze myślenie i działanie, szanując jego skłonności do tworzenia, które powstają w sposób spontaniczny, samodzielny i wynikający z ciekawości poznania, przynoszące nowe dla dziecka odkrycia i przyczynia się do jego poznawczego i emocjonalnego rozwoju. Twórcze zabawy z dzieckiem rozwijają umiejętności psychospołeczne (umiejętność współpracy, nawiązywania kontaktów, nawiązywania i podtrzymywania relacji z innymi.), rozwijają umiejętność twórczego myślenia w sytuacjach trudnych i zaskakujących, uczą zasad funkcjonowania w grupie i co najważniejsze pogłębiają więzi między rodzicem a dzieckiem.
Chodzi o to by dziecko miało możliwość komunikowania się z dorosłymi i możliwość umiejętności uzasadniania własnych poglądów . Pełna akceptacja każdego dziecka to konieczny warunek, by mogło działać twórczo, uniezależniało się od pomocy innych osób. Należy u dziecka wyrabiać aktywną i odważną postawę do podejmowania problemów, które wzbudzając twórczą lub badawczą postawę, pozwolą ukształtować chęć do odkrywania i kreowania pożądanych wartości duchowych i materialnych.
„Każde działanie w zakresie aktywności jednostki jest twórcze, o ile prowadzi do rezultatów nowych dla niej” - (M. Stasiakiewicz : Twórcza aktywność dziecka jako czynnik rozwoju).
Przykłady twórczego spędzania czasu z dzieckiem:
1. Praca z obrazkami o charakterze dynamicznym: - nazywanie czynności i odczytywanie emocji postaci na obrazku przedstawiającym jakieś wydarzenie, fragment złożonej sytuacji, która miała początek, a później będzie miała zakończenie, domyślani się dlaczego postać ( lub obiekt) taki jest.
2. W czym są podobne i czym się różnią?: - Wskazanie różnic i podobieństw na obrazkach wydających się być z pozoru identycznymi.:
3. Podobieństwa: - Spośród zbioru obrazków wskazywanie jednego nie pasującego do zestawu, np. palma - kwiatek - kaktus - kot - (3 rośliny i 1 zwierze);
4. Funkcje bez przedmiotów: - Wymienianie i opisywanie wszystkich funkcji przedmiotu (np. łyżeczka, kubek, grzebień)
5. Odnajdywanie funkcji lub wykorzystania dziwnego przedmiotu (np. torba z dziurami, kawałek kabla)- Czego może być częścią? Do czego może się nam przydać?
6. Potwór strachu lub złości:- Rodzic i dziecko wykonują z papieru postać potwora, który zawiera wszystkie lęki lub złości. Po wykonaniu, dziecko wymyśla sposób przeobrażenia się w takiego bohatera, który ma sposób na pokonanie potwora (może go zniszczyć) .
7. Zabawa wyciszająca: - Rodzic z dzieckiem leżą obok siebie i szeptem rozmawiają,- Co miłego ich ostatnio spotkało?,- Co ciekawego ostatnio razem robili?.
Pamiętajmy o tym ... „Najważniejszą rzeczą jest to, aby nauka dla dziecka była radością i wyzwoleniem własnej twórczości” ( R.Gloton, C.Clero, „Twórcza aktywność dziecka”).
Opracowanie: Lidia Wolnik
